Муодилаи биквадратии
\[x^4 + x^2 - 2 = 0 \qquad (1)\]
-ро ҳал менамоем.
Муодилаи (1)-ро бо ёрии ҷорӣ кардани тағйирёбандаи нав ҳал менамоем.
\(x^2\)-ро бо \(y\) ишорат менамоем:
\[x^2 = y.\]
Он гоҳ муодилаи (1) ба муодилаи квадратии дорои тағйирёбандаи \(y\) оварда мешавад:
\[y^2 + y - 2 = 0. \qquad (2)\]
Муодилаи (2)-ро бо методи дискриминант ҳал мекунем.
Намуди умумии муодилаи квадратӣ:
\[ay^2+by+c=0.\]
Барои муодилаи (2): \(a=1, b=1, c=-2\).
Дискриминантро меёбем:
\[D=b^2-4ac=1^2 - 4 \cdot 1 \cdot (-2) = 1 + 8 = 9 > 0.\]
Азбаски D>0, пас муодилаи додашуда ду решаи ҳақиқӣ дорад, ки аз рӯи формулаи зерин ҳисоб мешаванд:
\[y_{1,2}=\frac{-b \pm \sqrt{D}}{2a} = \frac{-1 \pm \sqrt{9}}{2\cdot 1} = \frac{-1 \pm 3}{2}.\]
Яъне,
\(y_1 = \frac{-1 - 3}{2} = -\frac{4}{2} = -2\).
\(y_2 = \frac{-1 + 3}{2} = \frac{2}{2} = 1\).
Азбаски квадрати ягон адади ҳақиқӣ аз 0 хурд нест, пас муодилаи \(x^2 = -2\) ҳалли ҳақиқӣ надорад.
Аз муодилаи \(x^2 = 1\) меёбем, ки
\[x_{1,2} = \sqrt{1} = \pm 1 \implies x_1 = -1, \quad x_2 = 1.\]
Пас, муодилаи (1) ду реша дорад, яъне
\[x_1 = -1, \quad x_2 = 1.\]
Санҷиш.
\[1. \quad (-1)^4 + (-1)^2 - 2 = 1 +1 - 2 = 0.\]
\[2. \quad 1^4 + 1^2 - 2 = 1 +1 - 2 = 0.\]